Just Eat opuszcza londyńską giełdę – kolejny cios dla LSE i brytyjskiego rynku kapitałowego?

Choć ta informacja odbiega od obszaru geograficznego zainteresowania CEE Venture Network to nie sposób nie zwrócić uwagi na wydarzenia, które mają miejsce na jednym z kluczowych rynków kapitałowych, a swoją opinią podzielił się z nami również były prezes GPW dr Marek Dietl.

Wycofanie Just Eat to kolejny cios dla londyńskiej giełdy

Na początku roku irlandzka firma z branży gamingowej Flutter przeniosła swoje główne notowania na nowojorską giełdę NYSE po relokacji siedziby operacyjnej do Stanów Zjednoczonych.

Z kolei w lutym niemiecka firma turystyczna Tui wycofała swoje akcje z LSE, koncentrując się wyłącznie na rynku niemieckim. Zarząd wyjaśnił wówczas, że spadek płynności na brytyjskim rynku akcji sprawił, że notowania w Londynie stały się nieopłacalne.

Just Eat to kolejna firma, która zdecydowała się wycofać swoje akcje z londyńskiej giełdy, co podważa ostatnie wysiłki brytyjskiego rynku kapitałowego na rzecz zatrzymania obecnych i przyciągania nowych notowań.

Platforma dostaw z siedzibą w Holandii wyjaśniła, że decyzja o delistingu ma na celu zmniejszenie obciążeń administracyjnych, złożoności i kosztów związanych z utrzymywaniem notowań na LSE. Firma wskazała również na niską płynność i niewielkie wolumeny handlowe jako kluczowe czynniki, które wpłynęły na tę decyzję.

Malejąca liczba spółek na LSE – trend, który budzi niepokój

Londyńska giełda od dłuższego czasu zmaga się z problemami. W ciągu ostatnich 10 lat liczba notowanych na niej spółek spadła aż o 25%. Taka sytuacja wpływa nie tylko na brytyjski rynek kapitałowy, ale również na szerszy ekosystem inwestycyjny w Europie.

Zmniejszona liczba debiutów giełdowych (IPO) w Londynie sprawia, że inwestorzy z sektora private equity i venture capital mają utrudnione wyjścia z inwestycji. W dłuższej perspektywie może to także zaszkodzić pozycji Londynu jako globalnego centrum finansowego, przyspieszając odpływ talentów i kapitału.

Historia Just Eat na LSE

Just Eat zadebiutowało na londyńskiej giełdzie w 2014 roku, uzyskując wsparcie od takich firm jak Index Ventures i Vitruvian Partners. W 2019 roku doszło do fuzji z notowaną w Amsterdamie spółką Takeaway.com, co stworzyło grupę o wartości 9 miliardów funtów (około 11 miliardów dolarów).

Rok później Just Eat Takeaway przejęło amerykańskiego lidera dostaw jedzenia, Grubhub, za 7,3 miliarda dolarów. Jednak w 2023 roku firma sprzedała Grubhub do Wonder Group za 650 milionów dolarów, ponosząc znaczną stratę.

Komentarz eksperta

O komentarz poprosiliśmy byłego prezesa Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), dr Marka Dietla:

Londyn od lat kojarzy nam się z globalnym centrum finansowym i i rzeczywiście pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków finansowych na świecie. Tamtejsza giełda jest potentatem którego EBITDA w 2024 roku może wynieść równowartość 13 mld złotych. Dla porównania konsensus analityków odnośnie wyników Orlenu (największej spółki na naszym rynku) za ten rok to około 30 mld złotych. Co więcej,London Stock Exchange Group w ostatnich latach podwajała zyski co mniej więcej pięć lat.

Paradoksem jest, że rola światowego centrum finansowego i znaczącej grupy giełdowej nie uodporniła brytyjskiego rynku kapitałowego na niekorzystne tendencje. W ciągu ostatniej dekady liczba notowanych spółek spadła z 2500 do 1800 (spadek o około 28%), a wskaźnik kapitalizacji giełdy do PKB osunął się ze 120% do 70% (spadek o ponad 40%).

Te katastrofalne (w porównaniu z np. z Polską) wyniki nie są skutkiem częściowej nacjonalizacji funduszy emerytalnych (tak jak to zrobił rząd p. Premiera Tuska w 2013 roku w Polsce) czy innych wydarzeń o charakterze regulacyjnym. Londyńską giełdę dopadł kryzys demograficzny.

Uczestnicy funduszy emerytalnych się starzeją, a nowe kohorty są mniej liczne i względnie mniej zarabiają. Następuje więc przebudowywanie portfeli w kierunku obligacji, a to osłabia rynek akcji. Jak „akcje” nie dają zarobić, to inni inwestorzy też szukają innych lokat. Następuje „negatywne” sprzężenie zwrotne, które sprawia, że brytyjskie przedsiębiorstwa wybierają inne rynki na przykład IPO projektanta chipów ARM o wartości 54 mld USD (dziesięć razy więcej niż Żabka) obywa się na NASDAQ, a nie na LSE. Jak nie ma ciekawych i nowych „tematów” to inwestorzy zniechęcają się do rynku.

Z tej opowiastki wynikają dwa wnioski.

Po pierwsze, szybkie zatrzymanie „suwaka OFE” w Polsce jest absolutnie kluczowe, aby uniknąć dalszej „wymuszonej sprzedaży” akcji przez OFE, co prowadzi do słabych zwrotów z inwestycji, niskich wycen rynkowych, mniejszego zainteresowania inwestorów i w efekcie braku nowych IPO. W przeciwnym razie, zostaniemy w pułapce, która prowadzi do dalszego spadku atrakcyjności polskiego rynku kapitałowego, a problemy demograficzne, które dotykają już innych krajów, wkrótce mogą również dotknąć nas.

Po drugie GPW by się rozwijać musi stawiać na inne produkty niż tylko organizacja obrotu instrumentami finansowymi. LSE Group ma z tego tytułu około 4% przychodów i bardzo dobrze się miewa jako spółka giełdowa. To pokazuje, jak ważne jest poszukiwanie nowych źródeł dochodów i innowacji, które mogą przyciągnąć inwestorów i zwiększyć konkurencyjność rynku kapitałowego.

Londyńska giełda w obliczu wyzwań

Wycofanie Just Eat z LSE jest symbolicznym ciosem dla brytyjskiego rynku kapitałowego. Bez istotnych reform i działań wspierających atrakcyjność giełdy, Londyn ryzykuje utratą swojej pozycji jako globalne centrum finansowe.

Decyzje firm, takich jak Just Eat, Flutter czy Tui, pokazują, że londyński rynek staje się coraz mniej konkurencyjny na tle giełd w Amsterdamie, Nowym Jorku czy Niemczech.